အလွဴတစ္ခုတြင္ ျဖစ္သည္။ လူငယ္တစ္ဦးက ေနာက္ေဖးမီးဖိုေခ်ာင္တြင္ စားေသာက္ၿပီးေသာ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ားကို သိမ္းႀကံဳးေဆးေၾကာေနသည္။ ထိုစဥ္ အရပ္လူႀကီးတစ္ဦး ေရာက္လာကာ
“ေအး..ေအး..၊ ေကာင္းတယ္ကြာ။ ဒီလို သူမ်ားမလုပ္ခ်င္တဲ႔ အလုပ္ကိုလုပ္ေတာ႔ သူမ်ားေတြထက္ ကုသိုလ္ပိုရတာေပါ႔”
အရပ္လူႀကီး စကားမဆံုးခင္ လူငယ္က ပန္းကန္မ်ားေဆးေၾကာေနရာမွ ထထြက္သြားသည္။ လူငယ္ေလး စိတ္၀င္စားသည္မွာ ကုသိုလ္ပိုရတာ မရတာထက္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ၀ိုင္းကူဖို႔လိုအပ္သလဲ ဆိုတာျဖစ္ေၾကာင္း အံ႔ၾသစြာက်န္ရစ္ခဲ႔ေသာ အရပ္လူႀကီး သိေကာင္းမွသိေပလိမ္႔မည္။
+++
အိမ္တစ္အိမ္တြင္ သားျဖစ္သူ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားကို ဂစ္တာ၀ယ္ေပးေသာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖခင္ျဖစ္သူက-
“မင္းကြာ..၊ ငါေသေသခ်ာခ်ာမွာထားရဲ႕နဲ႕။ သားကို ဆယ္တန္းေအာင္ပီးမွ ဂစ္တာ၀ယ္ေပးပါလို႔။ ခ်စ္တာလဲ ခ်စ္တာေပါ႔ကြာ။ ဒါေပမဲ႔ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ ခ်စ္တတ္ရတယ္ကြ”
ထိုအခါ မိခင္ျဖစ္သူက ခပ္ၿပံဳးၿပံဳးပင္ ေျပာေလသည္။
“အမေလး၊ ကိုစည္းကမ္းႀကီးရယ္..။ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ခ်စ္တာလဲ ခ်စ္တာေပါ႔႐ွင္။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ႔ ကေလးကို ႏွလံုးသားနဲ႔လဲ ခ်စ္တတ္ရေသးတယ္႐ွင့္”
+++
ေမာင္ကႀကီးစိတ္ထဲမွာ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ဘ၀င္မက်သလိုျဖစ္ေနတာ အေတာ္ၾကာၿပီ။ သူတို႔သူငယ္ခ်င္းေတြ အရက္၀ိုင္းဖြဲ႔မိလို႔ နဲနဲေလး အ႐ွိန္ရလာၿပီဆိုရင္ ဦးတည္မိသည့္အရာ ႏွစ္ခုသာ႐ွိေနတတ္သည္။ ထိုအရာႏွစ္ခုကား ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး။ ဒါကို ေမာင္ကႀကီး ဘ၀င္မက်ျဖစ္ေနျခင္းပင္။ သူေတြးၾကည့္မိသည္။ သူတို႔တေတြသည္ ရဲေဆးမတင္ဘဲ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကို ႐ိုး႐ိုးေျဖာင့္ေျဖာင့္ မဆို၀ံ႔ၾကၿပီေလာ။
+++
သြား႐ိုးသြားစဥ္အတိုင္း ဘယ္ဘက္ခ်ိဳးရမည္ကို မခ်ဳိးဘဲ၊ ညာဘက္သို႔ ေကြ႔ထြက္သြားေသာ လူငယ္ေလးကိုၾကည့္၍ လမ္းဆံုလမ္းခြမွ လူႀကီးႏွစ္ဦး စကားဆိုေနၾကသည္။
“ဒီေကာင္ေလးေတာ႔ လမ္းလြဲသြားၿပီ၊ ဒုကၡေရာက္ေတာ႔မယ္ဗ်ဳိ႕”
“အမွန္ပဲဗ်၊ သူေကြ႔ထြက္သြားတဲ႔လမ္းက ဘယ္သူမွ သံုးၾကတာမဟုတ္ဘူး”
ထိုစဥ္ လူငယ္ေလးေ႐ွ႔မွ ဆူးေညွာင့္ခလုတ္မ်ား ဘြားခနဲေပၚထြက္လာရာ လူႀကီးႏွစ္ဦးသည္ စုပ္တသပ္သပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာလႊဲ ေက်ာခိုင္းသြားၾကေလသည္။ ဆူးေညွာင့္ခလုတ္မ်ားကို ေက်ာ္လႊားၿပီးသြားေသာ လူငယ္ေလးေ႐ွ႕မွ ေရာင္ေသြးစံုလင္ ႐ႈတိုင္းယဥ္လွေသာ ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီး ေပၚထြက္လာသည္ကိုမူ ထိုလူႀကီးႏွစ္ဦး ေတြ႔မသြား႐ွာေခ်။
+++
“ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္း အေကာင္းခ်ည္းပဲေပါ႔ဗ်ာ။ ဟုတ္တယ္မို႔လား ”
လိုင္စင္ခပ္မ်ားမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ သူေဌးႀကီးက ကားေသာ႔ကို လက္တြင္ေ၀ွ႔ယမ္း၍ သူ႔မိတ္ေဆြမ်ားကို စကားဆိုသည္။ သူတို႔ ဘီယာဆိုင္သို႔ သြားၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထမင္းမစားခဲ႔ရေသးေသာ ထြန္တံုးေပၚမွ လယ္သမားတစ္ဦးအဖို႔မူ ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္း အေကာင္းခ်ည္းပဲဟု ထိုသူေဌးႀကီးကဲ႔သို႔ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ႏွလံုးသြင္းႏိုင္အံ႔မထင္။
+++
“ခင္ဗ်ားတို႔က အသက္မ႐ွိေတာ႔တဲ႔ အေလာင္းကိုေတာင္ ဘာျဖစ္လို႔ ခဲရာခဲဆစ္ တက္ဆြဲေနၾကတာလဲဗ်။ ထားခဲ႔လိုက္လို႔ မရဘူးလား”
လူတစ္ေယာက္က စစ္သားတစ္ေယာက္ကို ေမးေနျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္သားက ေျဖးေျဖးေဆးေဆး ျပန္ေျပာသည္။
“အသက္ပဲ မ႐ွိေတာ႔တာပါဗ်ာ။ သူလုပ္ခဲ႔တဲ႔ အရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနပါေသးတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ႔ေလ လူေကာင္းသူေကာင္းေတြကိုေတာ႔ အလြယ္တကူ စြန္႔မပစ္ထိုက္ပါဘူးဗ်ာ”
+++
“ခင္ဗ်ားတို႔ ကဗ်ာအသစ္အဆန္းေတြကို က်ေနာ္နားမလည္ဘူးဗ်။ စကားလံုးေတြကလဲ ႐ႈပ္႐ွက္ခတ္ေနတာပဲ။ အယံုအၾကည္လဲ မ႐ွိဘူး”
႐ူပေဗဒပညာ႐ွင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ ထိုအခါ ကဗ်ာဆရာကလည္း-
“အကၡရာေတြ၊ သေကၤတေတြ၊ ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ႁပြတ္သိပ္ေနတဲ႔ ႐ူပေဗဒ အီေကြး႐ွင္းေတြကို က်ေနာ္လဲ နားမလည္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ဆရာရဲ႕ပညာရပ္အေပၚ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ က်ေနာ္က မယံုၾကည္ဘူးဆို႐ံုနဲ႔လည္း ႐ူပေဗဒ အမွန္တရားဟာ ေပ်ာက္ပ်က္သြားမယ္ မထင္ပါဘူး” ဟု ဆိုေလသည္။
+++
ေမး။ ဘာျဖစ္လို႔ ကဗ်ာေရးေနတာလဲ။
ေျဖ။ ဘာျဖစ္လို႔မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေရးခ်င္လို႔ ေရးေနတာပါ။
ေမး။ ကဗ်ာေတြကို ဘာအတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးပါသလဲ။
ေျဖ။ ဘာအတြက္ေတြ၊ ညာအတြက္ေတြက ကိုယ္ေျပာရမဲ႔အလုပ္မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ္ေရးလိုက္တဲ႔ကဗ်ာေတြက သူ႔အလိုလို ေျပာသြားမဲ႔အလုပ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
+++
ေမး ။ ေအာက္ပါတို႔မွ အေျဖမွန္ကို ေရြးပါ။
(၁) …………….
(၂) …………….
(၃) …………….
(၄) …………….
စာေျဖေက်ာင္းသားတို႔ကား ၁ မွ ၄ အထိသာ ေဘာင္ခတ္၍ စဥ္းစားၾကကုန္၏။ အကယ္၍ ဆရာသည္ မည္သည့္နံပါတ္ကိုမွ် အေျဖမွန္ ထည့္မထားခဲ႔သည္႐ွိေသာ္….။
ညိမ္းညိဳ
“ေအး..ေအး..၊ ေကာင္းတယ္ကြာ။ ဒီလို သူမ်ားမလုပ္ခ်င္တဲ႔ အလုပ္ကိုလုပ္ေတာ႔ သူမ်ားေတြထက္ ကုသိုလ္ပိုရတာေပါ႔”
အရပ္လူႀကီး စကားမဆံုးခင္ လူငယ္က ပန္းကန္မ်ားေဆးေၾကာေနရာမွ ထထြက္သြားသည္။ လူငယ္ေလး စိတ္၀င္စားသည္မွာ ကုသိုလ္ပိုရတာ မရတာထက္၊ ဘယ္ေနရာမွာ ၀ိုင္းကူဖို႔လိုအပ္သလဲ ဆိုတာျဖစ္ေၾကာင္း အံ႔ၾသစြာက်န္ရစ္ခဲ႔ေသာ အရပ္လူႀကီး သိေကာင္းမွသိေပလိမ္႔မည္။
+++
အိမ္တစ္အိမ္တြင္ သားျဖစ္သူ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားကို ဂစ္တာ၀ယ္ေပးေသာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖခင္ျဖစ္သူက-
“မင္းကြာ..၊ ငါေသေသခ်ာခ်ာမွာထားရဲ႕နဲ႕။ သားကို ဆယ္တန္းေအာင္ပီးမွ ဂစ္တာ၀ယ္ေပးပါလို႔။ ခ်စ္တာလဲ ခ်စ္တာေပါ႔ကြာ။ ဒါေပမဲ႔ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ ခ်စ္တတ္ရတယ္ကြ”
ထိုအခါ မိခင္ျဖစ္သူက ခပ္ၿပံဳးၿပံဳးပင္ ေျပာေလသည္။
“အမေလး၊ ကိုစည္းကမ္းႀကီးရယ္..။ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ခ်စ္တာလဲ ခ်စ္တာေပါ႔႐ွင္။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ႔ ကေလးကို ႏွလံုးသားနဲ႔လဲ ခ်စ္တတ္ရေသးတယ္႐ွင့္”
+++
ေမာင္ကႀကီးစိတ္ထဲမွာ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ဘ၀င္မက်သလိုျဖစ္ေနတာ အေတာ္ၾကာၿပီ။ သူတို႔သူငယ္ခ်င္းေတြ အရက္၀ိုင္းဖြဲ႔မိလို႔ နဲနဲေလး အ႐ွိန္ရလာၿပီဆိုရင္ ဦးတည္မိသည့္အရာ ႏွစ္ခုသာ႐ွိေနတတ္သည္။ ထိုအရာႏွစ္ခုကား ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး။ ဒါကို ေမာင္ကႀကီး ဘ၀င္မက်ျဖစ္ေနျခင္းပင္။ သူေတြးၾကည့္မိသည္။ သူတို႔တေတြသည္ ရဲေဆးမတင္ဘဲ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကို ႐ိုး႐ိုးေျဖာင့္ေျဖာင့္ မဆို၀ံ႔ၾကၿပီေလာ။
+++
သြား႐ိုးသြားစဥ္အတိုင္း ဘယ္ဘက္ခ်ိဳးရမည္ကို မခ်ဳိးဘဲ၊ ညာဘက္သို႔ ေကြ႔ထြက္သြားေသာ လူငယ္ေလးကိုၾကည့္၍ လမ္းဆံုလမ္းခြမွ လူႀကီးႏွစ္ဦး စကားဆိုေနၾကသည္။
“ဒီေကာင္ေလးေတာ႔ လမ္းလြဲသြားၿပီ၊ ဒုကၡေရာက္ေတာ႔မယ္ဗ်ဳိ႕”
“အမွန္ပဲဗ်၊ သူေကြ႔ထြက္သြားတဲ႔လမ္းက ဘယ္သူမွ သံုးၾကတာမဟုတ္ဘူး”
ထိုစဥ္ လူငယ္ေလးေ႐ွ႔မွ ဆူးေညွာင့္ခလုတ္မ်ား ဘြားခနဲေပၚထြက္လာရာ လူႀကီးႏွစ္ဦးသည္ စုပ္တသပ္သပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာလႊဲ ေက်ာခိုင္းသြားၾကေလသည္။ ဆူးေညွာင့္ခလုတ္မ်ားကို ေက်ာ္လႊားၿပီးသြားေသာ လူငယ္ေလးေ႐ွ႕မွ ေရာင္ေသြးစံုလင္ ႐ႈတိုင္းယဥ္လွေသာ ပန္းဥယ်ာဥ္ႀကီး ေပၚထြက္လာသည္ကိုမူ ထိုလူႀကီးႏွစ္ဦး ေတြ႔မသြား႐ွာေခ်။
+++
“ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္း အေကာင္းခ်ည္းပဲေပါ႔ဗ်ာ။ ဟုတ္တယ္မို႔လား ”
လိုင္စင္ခပ္မ်ားမ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ သူေဌးႀကီးက ကားေသာ႔ကို လက္တြင္ေ၀ွ႔ယမ္း၍ သူ႔မိတ္ေဆြမ်ားကို စကားဆိုသည္။ သူတို႔ ဘီယာဆိုင္သို႔ သြားၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထမင္းမစားခဲ႔ရေသးေသာ ထြန္တံုးေပၚမွ လယ္သမားတစ္ဦးအဖို႔မူ ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္း အေကာင္းခ်ည္းပဲဟု ထိုသူေဌးႀကီးကဲ႔သို႔ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ႏွလံုးသြင္းႏိုင္အံ႔မထင္။
+++
“ခင္ဗ်ားတို႔က အသက္မ႐ွိေတာ႔တဲ႔ အေလာင္းကိုေတာင္ ဘာျဖစ္လို႔ ခဲရာခဲဆစ္ တက္ဆြဲေနၾကတာလဲဗ်။ ထားခဲ႔လိုက္လို႔ မရဘူးလား”
လူတစ္ေယာက္က စစ္သားတစ္ေယာက္ကို ေမးေနျခင္းျဖစ္သည္။ စစ္သားက ေျဖးေျဖးေဆးေဆး ျပန္ေျပာသည္။
“အသက္ပဲ မ႐ွိေတာ႔တာပါဗ်ာ။ သူလုပ္ခဲ႔တဲ႔ အရာေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနပါေသးတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ႔ေလ လူေကာင္းသူေကာင္းေတြကိုေတာ႔ အလြယ္တကူ စြန္႔မပစ္ထိုက္ပါဘူးဗ်ာ”
+++
“ခင္ဗ်ားတို႔ ကဗ်ာအသစ္အဆန္းေတြကို က်ေနာ္နားမလည္ဘူးဗ်။ စကားလံုးေတြကလဲ ႐ႈပ္႐ွက္ခတ္ေနတာပဲ။ အယံုအၾကည္လဲ မ႐ွိဘူး”
႐ူပေဗဒပညာ႐ွင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ ထိုအခါ ကဗ်ာဆရာကလည္း-
“အကၡရာေတြ၊ သေကၤတေတြ၊ ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ႁပြတ္သိပ္ေနတဲ႔ ႐ူပေဗဒ အီေကြး႐ွင္းေတြကို က်ေနာ္လဲ နားမလည္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ဆရာရဲ႕ပညာရပ္အေပၚ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ က်ေနာ္က မယံုၾကည္ဘူးဆို႐ံုနဲ႔လည္း ႐ူပေဗဒ အမွန္တရားဟာ ေပ်ာက္ပ်က္သြားမယ္ မထင္ပါဘူး” ဟု ဆိုေလသည္။
+++
ေမး။ ဘာျဖစ္လို႔ ကဗ်ာေရးေနတာလဲ။
ေျဖ။ ဘာျဖစ္လို႔မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေရးခ်င္လို႔ ေရးေနတာပါ။
ေမး။ ကဗ်ာေတြကို ဘာအတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးပါသလဲ။
ေျဖ။ ဘာအတြက္ေတြ၊ ညာအတြက္ေတြက ကိုယ္ေျပာရမဲ႔အလုပ္မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ္ေရးလိုက္တဲ႔ကဗ်ာေတြက သူ႔အလိုလို ေျပာသြားမဲ႔အလုပ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
+++
ေမး ။ ေအာက္ပါတို႔မွ အေျဖမွန္ကို ေရြးပါ။
(၁) …………….
(၂) …………….
(၃) …………….
(၄) …………….
စာေျဖေက်ာင္းသားတို႔ကား ၁ မွ ၄ အထိသာ ေဘာင္ခတ္၍ စဥ္းစားၾကကုန္၏။ အကယ္၍ ဆရာသည္ မည္သည့္နံပါတ္ကိုမွ် အေျဖမွန္ ထည့္မထားခဲ႔သည္႐ွိေသာ္….။
ညိမ္းညိဳ
